Poiret was de motor

23 november 2017

Je kijkt je ogen uit op de tentoonstelling Art Deco Paris in het Gemeentemuseum Den Haag. Kostuums, meubels, juwelen en schilderijen laten zien hoe Parijs tussen 1908 en 1928 bijna uit zijn voegen barstte van de nieuwe ideeën. Een heel nieuwe, kleurige, gewaagde stijl had de elite in zijn ban. Eerst die van Parijs, daarna van heel Europa. En hoe was het allemaal gekomen?

Volgens de tentoonstellingsmakers door Paul Poiret (1879-1944). Poiret was, als uitermate succesvol couturier en kunstliefhebber, de grote gangmaker van de Art-Deco-revolutie. Die zou culmineren in de grote, gelijknamige tentoonstelling in Parijs in 1925. Pas toen werd ook de naam van de stroming definitief: Art Deco.

Het is een nieuw kunsthistorisch inzicht dat hier wordt gelanceerd. In het boek bij de tentoonstelling (die van 2017 in Den Haag bedoel ik) claimt Benno Tempel, directeur van het Gemeentemuseum, het nadrukkelijk als zijn idee: ‘Paul Poiret, de vader van de Art Deco’.

Of zoiets ‘waar’ is, is natuurlijk moeilijk te zeggen. Maar Tempel en conservatrice Madelief Hohé, drijvende kracht achter de tentoonstelling, maken het heel aannemelijk. En Art Deco Paris heeft nog een revolutionaire kant: nog nooit was er in Nederland een tentoonstelling waar de geschiedenis van kleding, van mode, zo volkomen hand in hand ging met die van andere vormen van kunst, toegepast en ‘vrij’.
Het is de volwassenwording van de kostuumgeschiedenis – niet meer een special interest voor een handvol wijfjes, maar integrerend bestanddeel van de cultuur. Zo. En als je dat allemaal niet weet, is het nog steeds een erg leuke tentoonstelling.