Rijksondergoed

23 februari 2024

Daar waren ze weer, de tere behaatjes van mevrouw d’Urtebise, de geborduurde onderrok van mevrouw Six, het rode korsetje. De usual suspects zijn te zien op een tentoonstelling van antiek ondergoed in het Rijksmuseum. Hij duurt héél lang, want oude textiel is weliswaar kwetsbaar, maar daar bij de ‘Bijzondere collecties’ in de kelder is zo weinig licht dat dat kennelijk kan.
            Is dat een voordeel? In elk geval niet voor de bezoekers. Eigenlijk is het een vreselijke expositieruimte. Ingeklemd tussen grotere afdelingen – porselein, aardewerk, scheepsmodellen – slaagt de kleine kostuumafdeling er iedere keer weer in om mij ongelukkig te maken. Het middelpunt vormt een schemerige, diepe vitrine van pantserglas, waar twintig, dertig objecten in staan, sommige op meters afstand van de beschouwer. De achterwand, in de verte, blijkt als je lang tuurt een spiegel te zijn. Rondom die vitrine is weinig ruimte om je te bewegen, er zijn nog wat kleinere vitrines, tegen de lange muur worden juwelen geëxposeerd, je moet zoeken naar toelichtingen (ooit waren er schermpjes, nu hier en daar tekstborden, aan het eind vind je ineens grote tekstkaarten met plaatjes). De spookachtige verlichting met kleine spotjes zorgt voor reflecties en onhandige schaduwen over alles, ook de objecten.
            Ineens moet ik denken aan het Kunstmuseum (voorheen Gemeentemuseum) in Den Haag, waar de kostuumcollectie ooit ook in vitrines in de kelder huisde. Toen kwam er een nieuwe conservator, Madelief Hohé, en het eerste wat zij zei was: weg hier! Boven de grond viert zij sindsdien succes op succes met tijdelijke exposities.
            Nu krijgt het Rijksmuseum een nieuwe kostuumconservator. Of misschien hebben ze er al een, bijna, helemaal? Wie zou het worden? De spanning duurt al een jaar. We zijn benieuwd, maar een ding weet ik zeker: ze moet de kostuums uit die kelder halen.