Modegrappen
7 januari 2011
Der Bubikopf', F. Winckler-Tannenberg, 1926
Midden in de oorlog (1942) gaf mijn grootvader aan zijn vriend dominee Z. een vrolijk boek voor zijn verjaardag: Cornelis Veths De mode in de caricatuur. Hij schreef er een lange opdracht in, alsof er iets van een excuus nodig was. Daarbij haalde hij Goethe aan, die ergens had gezegd dat zonder een zekere luchthartigheid het leven ondraaglijk zou zijn. De gever hoopte dat deze caricaturen zijn vriend door deze verschrikkelijke tijd heen zouden helpen.
Dank zij de lieve, nu hoogbejaarde dochter van de dominee kwam het boek onlangs bij mij terecht, een wondertje. Het bevat, naast een uitvoerige inleiding, een verzameling dwaze tekeningen uit twee eeuwen: kapselgrappen, dandygrappen, crinolinegrappen, reformkledinggrappen, hoedengrappen… soms flauw en niet altijd even geweldig getekend; maar wat een mooie verzameling beelden van de mode, in tijden toen iedereen nog wist hoe het hoorde – en vooral ook, hoe niet.