Afstudeerfeestmuts

29 augustus 2016

In het Engels heet het ook wel een mortarboard (specieplankje), het zwarte mutsje met platte, vierkante bekroning en zijden kwast. Het hoorde vanouds bij de dracht van afgestudeerden aan Engelse universiteiten: cap and gown (dat laatste is een korte toga).

In Amerikaanse films en tv-programma’s zie je bij graduation ceremonies de gelukkigen in diezelfde uitmonstering – en het kan niet anders of dat is de reden dat de hoedjes ineens ook in Nederland opduiken. Vorige week zag ik ze in Leiden, rond het Academiegebouw waar dezer dagen aan de lopende band wordt afgestudeerd, bij tientallen rondlopen. Zonder toga overigens: een brokstuk van een Angelsaksische traditie dus, overgeplaatst naar Nederlands oudste universiteit, waar niemand ooit zo’n ding op zijn hoofd heeft gehad. Waar alleen professoren sinds eeuwen toga’s en de bijbehorende baretten mogen dragen.

De pedel, desgevraagd, deelde mijn geschoktheid duidelijk niet. ‘De mensen vinden dat leuk,’ zei hij, ‘ en ze zijn te koop in de universiteitswinkel.’ In mijn tijd had de universiteit geen winkel, maar dat hield ik maar voor me. Ter plekke bleken de nieuwe afstudeer-feestmutsen (officieel afstudeercap geheten) niet alleen voor iedereen te koop te zijn, maar ook nog heel goedkoop: 6,95 euro. En ik word nog steeds heen en weer geslingerd tussen ‘ach, laat ze toch’ en ‘sic transit gloria mundi’.