Ileen
Montijn

 

Marmeren lappen

30 juni 2025

Artus Quellinus, portret van Andries de Graeff (detail) Coll. Rijksmuseum Amsterdam

Artus Quellinus, portret van Andries de Graeff (detail) Coll. Rijksmuseum Amsterdam

Hij was een meester in lappen. Ja, ook in honden, in kleine kinderen, in zachte huid en in emotionele gebaren; in alles eigenlijk. Maar de lappen frappeerden mij het meest.
     Ik heb het over Artus Quellinus (1609-1668) en zijn werk in het Koninklijk Paleis in Amsterdam. Nooit zie je een tentoonstelling die zó goed op haar plaats is als deze, in het paleis waarvan het interieur één en al beeldhouwwerk van zijn hand is. Overal vandaan zijn beelden van hem en verwante collega’s gehaald om een volledige indruk te geven van zijn kunst. Bij een beeldje uit Berlijn, Delila die het haar afscheert van de slapende reus Simson, kon ik geen genoeg krijgen van de manier waarop haar jurk quasi-nonchalant over haar naakte rug bloest. Overdaad, daar was Quellinus ook goed in.
     Het grappigste vond ik in dat verband de portretbuste van Andries de Graeff, een van de Amsterdamse patriciërs die zich door Quellinus in marmer lieten vereeuwigen. Die heeft prachtige, lange krullen, een enorme kanten kraag – en dan houdt zijn rechter hand (die overigens ook ongelooflijk goed is) nog een heel pak stof vast van zijn toga, of mantel – het kan nauwelijks een echt kledingstuk zijn. Eigenlijk heel onhandig, maar wel een weelde van perfecte marmeren plooien als uitdrukking van rijkdom en macht.