Lanenleed
1 oktober 2010
4 januari 2004, Grevesweg (Tiengemeten). Foto filmploeg Digna Sinke
Wie had Tiengemeten moeten beschermen tegen het vandalisme van de natuurbeschermers? Het eiland was hun eigendom. Door toeval kwam de Stichting Historisch Boerderijonderzoek er op tijd achter dat ze de zeven oude boerderijen wilden slopen. Die zijn toen uitvoerig beschreven, en deels gered, al verloren ze hun oorspronkelijke functie.
De kilometers lange bomenlanen waren weerloos. Boom voor boom werden ze vernield.
Lanen zijn iets heel bijzonders. Op dat andere eiland, Rügen, zagen we er vele, soms stokoud en geplaveid met keien (zodat je stapvoets moet rijden), de meeste geflankeerd door eiken. Duitse lanen worden beschermd door de overheid. Op een campagne-website lees ik dat het ‘ecologische niches’ zijn, schuilplaatsen voor vogels en insecten, filters tegen fijnstof, groene levensaders. Ze zijn allemaal verschillend – er bestaan zelfs appelbomenlanen. In Oost-Duitsland zijn nog zeker 19.000 kilometer aan lanen bewaard gebleven: daar heeft de modernisering niet zo onbarmhartig huisgehouden als in het Westen. Ook bij ons moeten honderden, zo niet duizenden kilometers lanen zijn verdwenen; maar dat dat tot in onze tijd is doorgegaan, maakt wel moedelooos.