Malle ambtsjurk

28 juli 2022

Eén enkel kledingontwerp viel me op bij mijn tweede bezoek aan de Fré Cohen-tentoonstelling in Museum Het Schip. Het lijkt een toneelkostuum, met dat rare vaatje aan een riem; volgens het bijschrift is het een schets voor een ‘ambtsjurk’ voor een vrouwelijk Kamerlid, die zij in 1923 maakte op verzoek van het blad De proletarische vrouw. Het vrouwenkiesrecht (actief en passief) bestond toen nèt; in 1922 waren voor het eerst zeven vrouwen in de Tweede Kamer gekozen.

En ja, alle hogere ambtenaren, ook Kamerleden, hadden in die tijd een ambtskostuum, rijk versierd met koperen knopen en gouden tressen, voor plechtige gelegenheden zoals een audiëntie ten hove.

Maar wat zouden de verse dames-Kamerleden dan aan moeten? De redactie van het socialistische, feministische blad De proletarische vrouw vroeg zich dat in augustus 1923 een beetje spottend af. Twee weken later, kort voor de opening van de Staten-Generaal, publiceerde het bijgaand schetsje (in zwart/wit). Met als toelichting, dat het enige historische precedent voor een ambtsjurk dat in aanmerking kwam, dat van marketentster was. Daaraan had ontwerpster Fré Cohen zich, in overleg met de redactie, dus gehouden. De vorm van het oude jenevervaatje was gekozen voor een grote bruin-leren tas, waarin plaats zou zijn voor zakdoek, portemonnee en kamerstukken – heel handig vanwege de zakloze japonnen van tegenwoordig. “Bij danspartijen moet die tas natuurlijk weggelaten worden. De paraplu ook.”

Het was een grap! De proletarische vrouw stak de draak met opgeblazen ceremonieel, en Fré Cohen (net 20) deed mee door het ontwerpen van een malle jurk. Soms is de geschiedenis veel leuker dan je dacht.