Gehannes
8 februari 2022
Mary Cassatt, Het doorpassen. Kleurenets op papier, c. 1880-1891. Van Goghmuseum, aanwinst 2021.
Kleine kinderen, hoogbejaarden en ernstig zieken moeten verdragen dat er voortdurend mensen áán ze zitten. Aan- en uitkleden, verschonen, ‘helpen’… Wie in de kracht van zijn jaren is heeft dat minder: je gaat wel eens naar de kapper of naar de dokter, maar het dagelijkse gehannes doe je zelf.
In het verleden hadden zij die het konden betalen, veel meer mensen die aan ze hannesten. Naaisters, lijfknechten, kleedsters. The Edwardians bevat een fraaie beschrijving van hoe een Engelse aristocrate c. 1900 wordt aangekleed door haar kamenier, ik schreef er ooit een logje over, kijk hier.
Op deze prent van Mary Cassatt is de coupeuse pas aan de zoom bezig, maar straks komt ze natuurlijk toch bij de taille met haar handen en de spelden, bij de schouders… de klant heeft haar blik alvast op oneindig gezet, terwijl de rug van de naaister niets dan concentratie uitstraalt.
En ik blijf maar kijken naar al die lijnen, dat fantastische samenspel van bruin en geel en grijs, donker, licht en strepen. Hij hangt in het Van Goghmuseum, ga kijken voor ze hem moeten opbergen, want hij is betoverend.