Lapjesplakboek

16 juni 2023

Kate Strasdin kreeg een bijzonder cadeau. Een oud, dik plakboek, gebonden in roze zijde, waarin iemand honderden kleine lapjes had verzameld, en daarbij met een fijn pennetje namen of andere gegevens had genoteerd: Jane’s wedding dress October 10th 1833 bijvoorbeeld, bij een lichtpaars stukje zijde.
Wie, die van oude kleren en lapjes houdt, zou niet juichen van blijdschap over zo’n vondst? Strasdin, Engels kostuumhistorica, deed dat zeker, maar daarna ging ze aan het werk. Over de herkomst van het album was namelijk niets bekend, zelfs niet wie het had gemaakt. In coronatijd, met haar computer, wist zij de summiere bijschriften in het plakboek te ontraadselen, althans gedeeltelijk, met behulp van gedigitaliseerde oude kranten en on-line archieven.
Het boek The dress Diary of Mrs. Anne Sykes is de uitkomst van Strasdins speurtocht. (Hoe het allemaal begon vertelt zij in de inleiding, die zeer de moeite waard is én on-line te lezen: volg deze link, en dan look inside.)
De samenstelster, Anne Sykes (1816-1888), bleek de vrouw te zijn van een textielfabrikant uit Lancashire. Zij vroeg vanaf 1839 jarenlang aan vrienden en bekenden een staaltje van een jurk, vest of jasje die ze droegen. Zo ontstond een soort poëziealbum van textiel. Strasdin vond helaas geen portret van Anne, maar spoorde wel haar familie op, haar man Adam, vrienden, en adressen (het echtpaar woonde jaren in Singapore). Daarover vertelt ze in het boek, en tegelijk schrijft ze over de textiele geschiedenis van die tijd, zoals de fenomenale groei van de katoenindustrie – en de tol die slaven, arbeiders en naaisters daarvoor betaalden. De naaimachine, anilineverf, de confectie, al die dingen komen aan bod. Midden in het boek zijn 16 kleurenpagina’s opgenomen met albumbladen die ter sprake komen, maar de oorspronkelijke bijschriften zijn nauwelijks te lezen, en Strasdins toelichtingen achterin zie je pas als je het boek uit hebt…
Maar gelukkig heeft de uitgever ook een website gemaakt, waar nog 16 pagina’s, mét commentaar, te bewonderen zijn, en wel voor iedereen: kijk HIER.